003 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 200 آيتون ۽ 20 رڪوع آھن
سنڌي قرآن
مُترجم: ڊاڪٽر عابد لغاري
الۗـۗمَّ 1ۙ
الف لام ميم
— ڊاڪٽر عابد لغارياللّٰهُ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ ۙ الْـحَيُّ الْقَيُّوْمُ 2ۭ
الله کان سواءِ ڪو خدا ناهي. اها ابدي زنده هستي، نظامِ ڪائنات کي سنڀاليو اچي.
— ڊاڪٽر عابد لغارينَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتٰبَ بِالْـحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَاَنْزَلَ التَّوْرٰىةَ وَالْاِنْـجِيْلَ 3ۙ
اي نبي! هن توتي هي ڪتاب حق سان نازل ڪيو آهي ۽ انهن ڪتابن جي تصديق ڪري ٿو، جيڪي (اڳي) نازل ڪري چڪو آهي تورات ۽ انجيل
— ڊاڪٽر عابد لغاريمِنْ قَبْلُ ھُدًى لِّلنَّاسِ وَاَنْزَلَ الْفُرْقَانَ ڛ اِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِاٰيٰتِ اللّٰهِ لَھُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ ۭ وَاللّٰهُ عَزِيْزٌ ذُو انْتِقَامٍ 4
هن کان پهرين انسانن جي هدايت لاءِ ۽ هن اها ڪسوٽي لاٿي (جيڪا حق ۽ باطل جو فرق ڏيکاري ٿي) هاڻي جيڪي ماڻهو الله جي حڪمن کي قبول ڪرڻ کان انڪار ڪن، انهن کي يقينًا سخت سزا ملندي، ۽ الله بي پناهه طاقت جو مالڪ برائيءَ جو بدلو ڏيڻ وارو آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغارياِنَّ اللّٰهَ لَا يَـخْفٰى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْاَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاۗءِ 5ۭ
بيشڪ الله کان ڳجهي نه آهي ڪابه شيءِ زمين ۽ آسمان ۾.
— ڊاڪٽر عابد لغاريھُوَ الَّذِيْ يُصَوِّرُكُمْ فِي الْاَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاۗءُ ۭ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ الْعَزِيْزُ الْـحَكِيْمُ 6
اهو ئي توهان جون صورتون توهان جي مائرن جي رحمن (پيٽ) ۾ جيئن گهري بڻائي ٿو، ڪوبه خدا ناهي ان زبردست حڪمت واري کان سواءِ.
— ڊاڪٽر عابد لغاريھُوَ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتٰبَ مِنْهُ اٰيٰتٌ مُّـحْكَـمٰتٌ ھُنَّ اُمُّ الْكِتٰبِ وَاُخَرُ مُتَشٰبِهٰتٌ ۭ فَاَمَّا الَّذِيْنَ فِيْ قُلُوْبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُوْنَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاۗءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاۗءَ تَاْوِيْلِهٖ څ وَمَا يَعْلَمُ تَاْوِيْلَهٗ ٓ اِلَّا اللّٰهُ ڤ وَالرّٰسِـخُوْنَ فِي الْعِلْمِ يَقُوْلُوْنَ اٰمَنَّا بِهٖ ۙ كُلٌّ مِّنْ عِنْدِ رَبِّنَا ۚ وَمَا يَذَّكَّرُ اِلَّآ اُولُوا الْاَلْبَابِ 7
هي اهو ئي خدا آهي جنهن نازل ڪيو آهي (توتي اي نبي!) هي ڪتاب، جنهن ۾ ٻن نمونن جون آيتون آهن هڪ محڪمات، جيڪي ڪتاب جو اصل بنياد آهن ۽ ٻيون متشابهات، جن ماڻهن جي دلين ۾ ٽيڏ آهي اهي هميشه فتني جي تلاش ۾ متشابهات جي پويان لڳل هوندا آهن ۽ معنيٰ ڏيڻ جي ڪوشش ڪندا رهن ٿا، جڏهن ته انهن جو حقيقي مفهوم ڪوبه نٿو ڄاڻي الله کان سواءِ،۽ برخلاف ان جي، جيڪي ماڻهو علم ۾ پختا آهن، اهي چون ٿا ته اسان جو انهن تي ايمان آهي، هي سڀ اسان جي رب جي طرفان ئي آهي۽ سچ هي آهي ته ڪنهن شيءِ مان صحيح سبق فقط عقل وارا ماڻهو ئي وٺن ٿا.
— ڊاڪٽر عابد لغاريرَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوْبَنَا بَعْدَ اِذْ ھَدَيْتَنَا وَھَبْ لَنَا مِنْ لَّدُنْكَ رَحْـمَةً ۚ اِنَّكَ اَنْتَ الْوَھَّابُ 8
اهي الله کان دعا ڪن ٿا ته ”اي پروردگار! تون اسان جي دلين کي ڏنگائي کان بچاءِ، تون اسان کي سڌي راهه تي آڻي چڪو آهين، ته پوءِ اسان کي پنهنجي فيض جي خزانن مان رحمت عطا ڪر، بيشڪ تون سچو فياض آهين.
— ڊاڪٽر عابد لغاريرَبَّنَآ اِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيْهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُـخْلِفُ الْمِيْعَادَ 9ۧ
پروردگار! تون بيشڪ سڀني ماڻهن کي هڪ ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين، جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ نه آهي، تون هرگز پنهنجي وعدي کان ڦرڻ وارو نه آهين.
— ڊاڪٽر عابد لغارياِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَنْ تُغْنِىَ عَنْھُمْ اَمْوَالُھُمْ وَلَآ اَوْلَادُھُمْ مِّنَ اللّٰهِ شَـيْـــــًٔـا وَاُولٰۗىِٕكَ ھُمْ وَقُوْدُ النَّارِ ۙ10
بيشڪ جن ماڻهن ڪفر جو رويو اختيار ڪيو آهي، انهن کي سندن مال ڪنهن ڪم نه ايندو ۽ نه سندن اولاد الله جي مقابلي ۾، ۽ اهي دوزخ جو ٻارڻ ٿي رهندا.
— ڊاڪٽر عابد لغاريكَدَاْبِ اٰلِ فِرْعَوْنَ ۙ وَالَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۭ كَذَّبُوْا بِاٰيٰتِنَا ۚ فَاَخَذَھُمُ اللّٰهُ بِذُنُوْبِهِمْ وَاللّٰهُ شَدِيْدُ الْعِقَابِ 11
انهن جي پڄاڻي اهڙي ئي ٿيندي جهڙي فرعون جي ساٿين ۽ ان کان اڳ بي فرمانن جي، جن الله جي آيتن کي ڪوڙو چيو، نتيجو هي نڪتو الله کين گناهن تي پڪڙيو ۽ سچ پچ الله سخت سزا ڏيڻ وارو آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغاريقُلْ لِّـلَّذِيْنَ كَفَرُوْا سَـتُغْلَبُوْنَ وَتُـحْشَرُوْنَ اِلٰى جَهَنَّمَ ۭ وَبِئْسَ الْمِهَادُ 12
پوءِ (اي نبي!) جن ماڻهن تنهنجي دعوت کي قبولڻ کان انڪار ڪيو آهي، کين چؤ توهان مغلوب ٿيندا ۽ جهنم ڏي هڪليا ويندا ۽ اهو برو ٺڪاڻو آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغاريقَدْ كَانَ لَكُمْ اٰيَةٌ فِيْ فِئَتَيْنِ الْتَقَتَا ۭ فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَاُخْرٰى كَافِرَةٌ يَّرَوْنَھُمْ مِّثْلَيْهِمْ رَاْيَ الْعَيْنِ ۭ وَاللّٰهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهٖ مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّاُولِي الْاَبْصَارِ 13
توهان جي لاءِ انهن ٻن ٽولن ۾ هڪ عبرت ڏيندڙ نشاني هئي، جيڪي (بدر ۾) هڪ ٻئي جي مدِ مقابل هئا. هڪ ٽولو الله جي راهه ۾ لڙي رهيو هو ۽ ٻيو ٽولو ڪافرن جو هو، ڏسڻ وارا ڏسي رهيا هئا ته ڪافر ٽولو مؤمن ٽولي کان ٻيڻو آهي، پر (نتيجي ثابت ڪيو ته) الله پنهنجي نصرت ۽ فتح سان جنهن کي گهري ٿو مدد ڏئي ٿو. بيشڪ ان ۾ اکيون رکڻ وارن لاءِ وڏو سبق لڪل آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغاريزُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوٰتِ مِنَ النِّسَاۗءِ وَالْبَنِيْنَ وَالْقَنَاطِيْرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّھَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْـخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالْاَنْعَامِ وَالْـحَرْثِ ۭ ذٰلِكَ مَتَاعُ الْـحَيٰوةِ الدُّنْيَا ۚ وَاللّٰهُ عِنْدَهٗ حُسْنُ الْمَاٰبِ 14
سهڻيون بنايل آهن ماڻهن جي نفس کي وڻندڙ شيون، جن ۾ عورتون ۽ اولاد ۽ گڏ ڪيل خزانن سان سون چانديءَ جا ڍير، ۽ چونڊ گهوڙا، ۽ نشاني ڪيل چوپايو مال ۽ زرعي زمينون، پر اهو سڀ چند ڏينهن جي زندگيءَ جو سامان آهي دنيا جو، حقيقت ۾ الله وٽ ئي بهتر جاءِ آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغاريقُلْ اَؤُنَبِّئُكُمْ بِـخَيْرٍ مِّنْ ذٰلِكُمْ ۭ لِلَّذِيْنَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنّٰتٌ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِيْنَ فِيْهَا وَاَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَّرِضْوَانٌ مِّنَ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ بَصِيْرٌۢ بِالْعِبَادِ ۚ15
چؤ: آءٌ توهان کي ٻڌايان ته ان کان وڌيڪ بهتر شيءِ ڪهڙي آهي؟ جيڪي ماڻهو تقويٰ جي راهه اختيار ڪن، انهن جي لاءِ سندن رب وٽ باغ آهن جن جي هيٺان نهرون وهنديون رهنديون، اتي کين هميشه جي حياتي حاصل هوندي ۽ پاڪ زالون سندن ساٿياڻيون هونديون ۽ الله جي رضا کين حاصل هوندي، ۽ الله پنهنجي بندن جي روين تي گهري نظر رکي ٿو.
— ڊاڪٽر عابد لغارياَلَّذِيْنَ يَقُوْلُوْنَ رَبَّنَآ اِنَّنَآ اٰمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوْبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ ۚ16
هي اهي ماڻهو آهن جيڪي چون ٿا ته، مالڪ! اسان ايمان آندو آهي، بخش ڪر اسان جون خطائون ۽ اسان کي دوزخ جي ٻارڻ کان بچاءِ.
— ڊاڪٽر عابد لغارياَلصّٰبِرِيْنَ وَالصّٰدِقِيْنَ وَالْقٰنِـتِيْنَ وَالْمُنْفِقِيْنَ وَالْمُسْـتَغْفِرِيْنَ بِالْاَسْـحَارِ 17
اهي ماڻهو صبر ڪرڻ وارا آهن، سچا آهن، فرمانبردار ۽ فياض آهن، ۽ رات جي آخري گهڙين ۾ بخشش جون دعائون گهرڻ وارا آهن.
— ڊاڪٽر عابد لغاريشَهِدَ اللّٰهُ اَنَّهٗ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ ۙ وَالْمَلٰۗىِٕكَةُ وَاُولُوا الْعِلْمِ قَاۗىِٕمًۢا بِالْقِسْطِ ۭ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ الْعَزِيْزُ الْـحَكِيْمُ ۭ18
الله خود شاهدي ڏني آهي انهيءَ ڳالهه جي ته ان کان سواءِ ڪو خدا ناهي ۽ (اها شاهدي) فرشتن ۽ سڀني علم وارن به ڏني آهي. هو انصاف تي قائم آهي، ان زبردست حڪيم کان سواءِ حقيقت ۾ ڪوبه خدا نه آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغارياِنَّ الدِّيْنَ عِنْدَ اللّٰهِ الْاِسْلَامُ ۣ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ اِلَّا مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَھُمُ الْعِلْمُ بَغْيًۢا بَيْنَھُمْ ۭ وَمَنْ يَّكْفُرْ بِاٰيٰتِ اللّٰهِ فَاِنَّ اللّٰهَ سَرِيْعُ الْـحِسَابِ 19
بيشڪ الله جي ويجهو دين فقط اسلام ئي آهي، انهيءَ دين کان هٽي جيڪي مختلف طريقا انهن ماڻهن اختيار ڪيا آهن جن کي ڪتاب ڏنو ويو هو، سندن ان طرزِ عمل جو سبب انهيءَ کان سواءِ نه هو علم اچڻ کان پوءِ به، ته انهن پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي زيادتي ڪرڻ لاءِ ائين ڪيو ۽ جيڪو به انڪار ڪري الله جي حڪمن ۽ هدايتن کان، الله کي ان کان حساب وٺڻ ۾ دير نٿي لڳي.
— ڊاڪٽر عابد لغاريفَاِنْ حَاۗجُّوْكَ فَقُلْ اَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلّٰهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ ۭ وَقُلْ لِّلَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ وَالْاُمِّيّٖنَ ءَاَسْلَمْتُمْ ۭ فَاِنْ اَسْلَمُوْا فَقَدِ اھْتَدَوْا ۚ وَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّـمَا عَلَيْكَ الْبَلٰغُ ۭ وَاللّٰهُ بَصِيْرٌۢ بِالْعِبَادِ ۧ20
هاڻي (اي نبي!) هي ماڻهو توسان جهيڙو ڪن ته کين چؤ ته مون ۽ منهنجي پوئلڳن الله جي آڏو سر جهڪايو آهي، پوءِ اهلِ ڪتاب ۽ غير اهلِ ڪتاب ٻنهي کان پڇ ته ڇا توهان به ان جي اطاعت ۽ بندگي قبول ڪئي؟ جيڪڏهن قبول ڪئي ته انهن يقينًا سڌو رستو ماڻي ورتو ۽ جي انهيءَ کان منهن موڙيو، ته پوءِ توتي فقط پيغام پهچائڻ جي ذميواري هئي، وڌيڪ الله پاڻ پنهنجي بندن جي معاملن کي ڏسڻ وارو آهي.
— ڊاڪٽر عابد لغاري